Elektrik Pano Sistemi Seçerken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Genel olarak elektrik pano sistemi seçilirken; aşağıdaki tabloda gösterilen kullanım alanı, mekanik sistem, sac türü ve kalınlığı, boya kodu, kilit sistemi ve koruma derecesi gibi kriterlere bakmak gerekir.
KULLANIM ALANI |
MEKANİK
SİSTEM |
SAC
SEÇENEĞİ |
SAC
KALINLIĞI |
BOYA
SEÇENEĞİ |
KİLİT
SİSTEMİ |
IP KODU |
PANO TABLO BOX KUTU
|
||||||
DAHİLİ HARİCİ |
STANDART
MODÜLER YARI MODÜLER |
GALVANİZ
DKP ALÜMİNYUM |
0,5 mm
0,8 mm 1 mm 1,2 mm 1,5 mm 2 mm 3 mm |
STANDART
RAL 7035 DİĞER RAL RENK SEÇENEKLERİ |
1 NOKTA
2 NOKTA 3 NOKTA 4 NOKTA |
IP44 IP54 IP65 IP66 IP2X IP4X |
|||||||
TEKNİK DETAYLAR | |||||||||||||
İSKELET | KAPI | BAZA | ÇATI | ARKA-YAN
KAPAKLAR |
MONTAJ
PLAKASI |
PERDE SACI |
|||||||
0,8 mm
1 mm 1,2 mm 1,5 mm 2 mm
|
1 mm 1,5 mm 2 mm 3 mm |
2 mm 3 mm |
2 mm 3 mm |
1,5 mm 2 mm 3 mm
|
0,8 mm 1 mm 1,5 mm 2 mm
|
0,8 mm 1,2 mm 1,5 mm 2 mm |
Elektrik panosu ile elektrik tablosu arasındaki fark nedir?
Uluslararası kullanımda pano ve tablo diye bir ayrım olmamakla birlikte ikisi de “panel” olarak isimlendirilir.
- Ülkemizde genel olarak duvara bir aparatla asılan ya da sıva altına gömülen karkaslar tablo olarak nitelendiriliyor.
- Dikili tipte olanlar ise pano olarak isimlendiriliyor.
- Bunların yanı sıra box ya da kutu olarak nitelendirmeler mevcut. (Box panoların teknik şartnamesi farklıdır.)
- Bu isimlendirmelerde keskin bir ayrım bulunmuyor, tüm karkaslar uluslararası literatürde olduğu gibi pano olarak nitelendirilebilir.
Kullanım alanına göre elektrik panoları nasıl seçilir?
Kullanım alanına göre panolar dahili ve harici olarak ikiye ayrılıyor.
-
- Dahili elektrik panolar mekan içi, kapalı alan panolarını ifade eder.
- Harici elektrik panolar açık hava, dış mekan panolarını tanımlar.
Dahili ve Harici Panolar arasındaki fark nedir?
Dahili ve Harici Panolar arasındaki en ayırt edici özellikler çatı yapıları ve panjur sistemleridir.
Dahili Panolarda çatılar düzdür ve panjur karkasa sonradan monte edilir, gövdeye havalandırma için açıklıklar bırakılır.
Harici panolarda çatılar eğimlidir ve havalandırma için saca kabartma panjur işlenir.
Elektrik panolarında mekanik sistem nedir?
Mekanik sistem; pano karkas parçalarının montaj şeklini tanımlar. Standart, Modüler ve Yarı Modüler olarak sınıflandırılır.
-
- Modüler elektrik pano sistemlerinde parçalar kolaylıkla sökülüp takılabilir, yer değiştirebilir.
- Yarı modüler elektrik pano sistemlerinde değiştirilebilen parçaların yanı sıra sabit parçalar da bulunur.
- Standart elektrik pano sistemlerinde de parçalar sabittir. Ancak burada dikkat edilecek husus parçalar sabit bile olsa sökülüp takılabiliyor olmasıdır. Parçaların her biri cıvata, somunlarla tutturulur, dilediğinde sökülebilir. Ancak standart sistemlerde her parçanın yeri bellidir ve başka yere takılamaz.
ATCE Enerji elektrik pano sistemleri
- ATCE ENERJİ’de modüler panolar 4 mm bağlantı parçaları, Form 2B, Form 4B iç bölmeleri ve yatay-dikey hareketli parçalarıyla istenilen boyutlarda tasarıma elverişlidir.
- ATCE ENERJİ’de yarı modüler panolar 4 mm bağlantı parçaları, Form 2B iç bölmeleri ve yatay-dikey hareketli parçalarıyla modüler panoların sağladığı esnekliği ve özelleştirmeyi sağlarken standart panoların sağladığı maliyet avantajına da sahiptir. Yarı modüler pano, standart bir pano gövdesinin bazı özellikleriyle birleştirilmiş modüler bileşenlerden oluşan bir pano sistemidir. Bu panolar, belirli bir boyut ve şekle sahip bir gövdeye sahip olup, iç kısımda yer alan bileşenler modüler yapıdadır. Bileşenleri birleştirirken, tıpkı modüler panolarda olduğu gibi, değiştirilmesi kolaydır ve hızlı bir şekilde yapılandırılabilirler.
- ATCE ENERJİ’de standart panolar 3 mm bağlantı parçaları ve Form 2B iç bölmelendirmeye sahiptir. Standart sistem panoları önceden tanımlanmış bir boyuta ve şekle sahip olduğu için, belirli özelliklere sahip birçok ekipman için uygundur.
- Standart panoların özellikleri arasında, çeşitli boyut ve şekillerde olabilmesi, çeşitli koruma seviyeleri sunabilmesi, yüksek kaliteli malzemelerden yapılmış olması ve uygun maliyetli olması yer alır.
Elektrik panolarında formlama nedir?
Panolarda Mekanik Sistemi açıklamak için bölmelendirme bir diğer deyişle formlama konusunu da açıklamak gerekir. Formlama, enerjili kısımlar ile şalt malzemelerin birbirlerinden ayrılmasını ifade eder.
-
- Bölmelendirme konusu iş kazalarını önlemek için kritik öneme sahiptir.
- Bölmelendirme Form 1,Form 2, Form 3 ve Form 4 olarak sınıflandırılır.
- Form 1’de hiçbir bölmelendirme bulunmamaktadır. Aslında formsuz bir panodur ve şu an hiçbir pano firması tarafından kullanılmamaktadır ve kullanılmamalıdır.
- Form 2 sınıfı, Form 2a ve Form 2b olmak üzere kendi içinde sınıflandırılır.
- Form 2 yatay ve dikey baraların şalt malzemelerden ayrı olmasıdır. Ayırma işlemi seperatörlerle yapılır.
- Form 2a’da şalt malzemeler baradan ayrılmış fakat çıkış iletkenlerinin klemensleri baradan ayrılmamıştır.
- Form 2b’de şalt malzemelerin ve çıkış iletkenlerinin klemensleri baralardan ayrıdır.
- Form 3 sınıflandırmasında baraların şalt malzemelrinden tamamen ayrılması, şalt malzemelerin tamamen birbirlerinden ayrılması ve saha kablo terminallerinin şalt malzemelerden ayrılması gerçekleştirilir. Form 3a ve Form 3b olarak kendi içinde sınıflandırılır. Bağlantı uçlarının baradan ayrılıp ayrılmaması belirleyicidir.
- Form 4’de form 3’e ilaveten bağlantı terminallerinin de biribirinden ayrılması söz konusudur. 4a ve 4b olarak kendi içinde sınıflandırılır. Aralarındaki fark bağlantı uçlarının baradan ayrılıp ayrılmamasıdır.
Elektrik pano sistemi karkas/kabin ham maddesi nasıl seçilir?
Pano karkasının/kabininin ham maddesi sac metal levhadır. Kullanılan metalin cinsi ve metalin işlenme biçimine göre çok sayıda sac çeşidi olsa da pano yapımında kullanılan sac levhalar sınırlıdır. Galvaniz sac, alüminyum sac ve DKP sac, pano yapımında tercih edilen başlıca sac çeşitleridir.
-
- DKP sac ile galvaniz sac arasındaki fark çeliğin işlenme biçimiyle ilgilidir. DKP sac kolay paslanır ancak daha ucuzdur.
- Alüminyum sac ise oldukça hafiftir ama maliyeti yüksektir.
- Pano yapımında en çok kullanılan sac türü galvaniz sacdır. Paslanmaz ve alüminyuma göre fiyatı daha uygundur.
- Panolar için kullanılan sac kalınlıkları 0,5 mm ile 3 mm arasında değişir.
Elektrik pano sistemlerinin boyaması nasıl olmalı?
Genel olarak elektrik panolarda Elektrostatik boya kullanılır. Elektrostatik boya, yüksek voltajla yüklendirilmiş boya partiküllerinin elektrostatik çekim kuvvetiyle yüzeye tutunarak kaplama işlemi yapılması yöntemidir. Bu yöntemde, boya partikülleri elektrik yüklüdür ve yüzey de zıt bir elektrik yüküne sahiptir. Boya püskürtüldüğünde, yük farkı sayesinde boya partikülleri yüzeye çekilir ve yüzeye yapışarak homojen bir kaplama oluşturur.
-
- Renk seçenekleri ise RAL kodları ile seçilir ve seçenekler neredeyse sınırsızdır.
- Boya kalınlığı mikron ile ölçülür. Standartlara göre belirlenmiş boya kalınlığı ölçüleri vardır. TEDAŞ MYD Şartnamesine göre 65(+/-5) mikrondur.
Elektrik pano sistemlerinde kilit sistemi nedir?
Kilit sistemi, pano kapağının karkasa kaç noktada tutturulacağı ve panonun kaç noktadan kilitleneceğiyle ilgilidir. Panonun boyutuna göre kaç noktalı olacağı belirlenir.
Elektrik pano sistemlerinde IP koruma derecesi nedir?
IP, Ingress Protection’ın baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Bir nesnenin katı cisimlere (toz, kum ve kir gibi) ve sıvılara karşı sahip olduğu korumasının ölçüsüne IP Koruma Sınıfı adı verilir. IP koruma derecesi bir ürünün dış etkenlere karşı dayanıklılığını belirten koruma sınıfıdır.
-
- IP koruma kodları iki basamaktan oluşur. İlk basamak katı etkenlere karşı koruma derecesini, ikinci basamak sıvı etkenlere karşı koruma derecesini gösterir.
- IP kodlarıyla ilgili ayrıntılı bilgiye ATCE ENERJİ kataloğu sayfa 50’den ulaşabilirsiniz.
Elektrik pano mekanik bileşenleri nedir?
- İskelet: Panonun iskelet kısmı, dikdörtgen prizmadır. Her köşe bağlantı parçasıyla tutturulur. Bağlantı parçası karkasın sağlamlığını belirleyen kritik parçadır.
- Pano kapısı (kapağı): Panonun kapısının diğer bir ifadeyle kapağının gövdeye uygun menteşe ve kilit sistemiyle tutturulması önemlidir. Ayrıca kapağa uygulanan conta sistemleri de panoyu toz, su gibi etmenlerden korumak için gereklidir.
- Baza: Baza gövdenin kaidesini oluşturur. Bazanın altına monte edilen takoz, palet gibi parçalar panonun transpalet, forklift gibi araçlarla taşınmasını kolaylaştırır.
- Çatı: Çatı panonun dahili ve harici seçeneklerinde belirleyici bir yapıya sahiptir. Harici panolarda yağmur gibi etmenlerden panoyu korumak için çatılar eğimli yapılır. Panonun vinç ile taşınmasını sağlamak için çatıya aybold adı verilen taşıyıcı halkalar sabitlenir.
- Arka –yan kapaklar, hem panonun yapım aşamasında montaj işlemlerini kolaylaştırmak hem de sonraki müdahaleler için sökülür takılır olarak yapılır.
- Montaj plakası, şalt malzemeleri panoya tutturmak için kullanılan bağlantı parçalarıdır. Modüler sistemlerde bu parçalar her şalt malzemesine uyumludur ve kolaylıkla pano içerinde yeri değiştirilebilir, sökülüp takılabilir. Standart pano sistemlerinde ise şalt malzemenin türüne göre özelleştirilir. Sökülüp takılabilir ancak yer değiştirilemez ve başka bir şalt malzemenin montajında kullanılamayabilir.
- Perde Sacı, kapak açıldığında panonun enerjili kısımlarıyla doğrudan karşı karşıya kalmamak için takılan iç kapaktır.
ATCE ENERJİ PANOLARINI TANIMLAYAN İKONLAR
Kataloğumuzda gezerken ikonlara bakarak pano seçimini daha kolay yapabilirsiniz
ATCE ENERJİ Elektrik Panoları;
- Sağlam ve ergonomik yapılı panolardır.
- Yüksek verimli dizayna sahip panolardır.
- Müşterilerin talepleri doğrultusunda ihtiyaca göre projelendirilen panolardır.
- Şartnamesine uygun olarak üretilen panolardır.
- Talebe göre modüler, yarı modüler ya da standart yapılı panolardır.
- Müşterilerin istedikleri renk seçenekleriyle elektrostatik boyalı olarak üretilen panolardır.
- Deprem dayanıklılık testinden başarıyla geçmiş sismik dayanıklılık raporu bulunan panolardır.
- İhtiyaca ve talebe göre kaynak kullanılması gerektiğinde estetik ve dayanıklılık sağlayan lazer kaynak kullanılarak üretilen (tablo) panolardır.